ฟันผุเป็นปัญหาสุขภาพช่องปากที่ไม่สามารถหายเองได้ แต่จำเป็นต้องมีการรักษาเพื่อ ซ่อมแซมฟันที่เสียหาย และระงับความเจ็บปวด แนวทางปฏิบัติรักษาฟันผุ
ประเภทของฟันผุ
เมื่อกิจวัตรการดูแลช่องปากด้วยการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอาจจะไม่สามารถขจัดคราบจุลินทรีย์ให้หมดไป ฟันอาจผุ หรืออาจจะเป็นโรคเหงือก ดังนั้นควรไปพบทันตแพทย์เป็นประจำเพื่อตรวจเช็คฟันว่ามีปัญหาใดหรือไม่ ทันตแพทย์จะใช้การเอ็กซเรย์เพื่อยืนยันพื้นที่ที่มีฟันผุ
ฟันผุมีสามประเภทได้แก่:
ฟันผุที่รากฟัน ฟันผุประเภทนี้มักพบบ่อยในกลุ่มผู้ใหญ่ที่สูงวัยซึ่งมักจะมีเหงือกร่นมากกว่า โดยเกิดขึ้นบนผิวฟันของรากฟัน
ฟันผุที่หลุมหรือรอยแตก ฟันผุประเภทนี้เกิดขึ้นบนพื้นที่บดเคี้ยวของฟันด้านในสุด สามารถป้องกันได้ด้วยการแปรงฟันอย่างถูกวิธี อย่างไรก็ตาม หากคุณหละหลวมในเรื่องสุขอนามัยในช่องปาก ฟันผุประเภทนี้ก็จะทวีความรุนแรงได้อย่างรวดเร็ว
ฟันผุบนผิวด้านเรียบ ฟันผุประเภทนี้เกิดขึ้นที่ด้านนอกของพื้นผิวเรียบของฟัน เมื่อแบคทีเรียทำให้เกิดคราบจุลินทรีย์ ซึ่งฟันผุแบบนี้ ประเภทที่มีความรุนแรงน้อยที่สุดและอาจรักษาได้ด้วยฟลูออไรด์ การใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำนั้นอาจช่วยป้องกันฟันผุประเภทนี้ได้
ฟันผุซึ่งมักจะเกิดในรอยแตกบนพื้นที่บดเคี้ยวของฟันซี่ใน เรียกว่าฟันผุด้านบดเคี้ยว (occlusal cavities) ฟันผุแบบนี้เกิดขึ้นกับบริเวณฟันซี่ในซึ่งเข้าถึงยากเมื่อแปรงฟัน ผลก็คือร่องของฟันอาจเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียที่ทำให้เกิดฟันผุ เมื่ออยู่บนฟัน แบคทีเรียพวกนี้จะสร้างกรดที่ทำลายผิวฟัน อันเป็นกระบวนการซึ่งก่อให้เกิดฟันผุ
การรักษาฟันผุ
การรักษาที่เหมาะสม ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของฟันผุ ทันตแพทย์จะช่วยประเมินความรุนแรงของฟันผุ เรามาดูทางเลือกในการรักษาฟันผุ ตั้งแต่ฟันผุเล็กๆไปจนถึงขั้นรุนแรงกัน
รูปแบบการรักษาฟันผุซึ่งเป็นที่นิยมมากที่สุดสำหรับฟันผุธรรมดาจนถึงรุนแรงก็คือการอุดฟัน เมื่ออุดฟัน ทันตแพทย์จะเจาะลงไปบนฟันซี่ที่มีปัญหา นำเนื้อเยื่อที่เสียหายภายในฟันผุออกไป แล้วจบการรักษาโดยอุดส่วนที่กรอทิ้งเพื่อคืนความแข็งแรงให้กับโครงสร้างของฟันคุณ แม้ว่าวัสดุที่อุดส่วนใหญ่จะทำจากคอมโพสิตเรซิน แต่ก็ยังมีวัสดุอื่นๆ ที่หลากหลายให้เลือกใช้เช่นกัน ฟันผุบนด้านบดเคี้ยวหรือฟันผุบนฟันซี่ในอาจจะอุดด้วยวัสดุที่ทนทานสูงกว่า อย่างทองและเงินก็เป็นสองทางเลือก สำหรับฟันผุระหว่างซอกฟันหรือฟันผุระหว่างฟันสองซี่ ทันตแพทย์อาจเลือกวัสดุอุดฟันเป็น Composite resin บนฟันซี่ที่มองเห็นเพื่อให้มองดูสวยงามยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม ทันตแพทย์จะทราบว่าวิธีใดคือทางเลือกที่ดีที่สุดในการรักษาฟันผุของคุณ โดยพิจารณาจากความรุนแรงและบริเวณที่เกิดฟันผุ
การรักษาฟันที่เสียหายรุนแรงด้วยการครอบฟัน
สำหรับกรณีฟันผุรุนแรงมากขึ้น เนื่องจากโครงสร้างของฟันสูญเสียมากจนเกินไป หากอุดจะต้องอุดเป็นรูขนาดใหญ่ ซึ่งอาจทำให้ฟันเสี่ยงจะร้าวและแตกหักในที่สุด ทันตแพทย์อาจเลือกใช้การครอบฟันแทน การรักษาความเสียหายในระดับนี้ทันตแพทย์จะพยายามรักษาส่วนที่เหลือของฟันไว้ ซ่อมแซม และครอบด้วยครอบฟันจากอัลลอยด์หรือพอร์ซเลน
รักษารากฟัน เป็นทางเลือกสำหรับฟันผุซึ่งทำลายถึงประสาทฟัน
เมื่อความเสียหายจากฟันผุกินบริเวณลึกเกินกว่าที่จะรักษาด้วยวิธีดังกล่าว เนื่องจากฟันผุกินบริเวณกว้างลงไปถึงเนื้อฟันอาจเกิดความเสียหายกับประสาทในรากฟัน ทันตแพทย์อาจแนะนำให้รักษารากฟันเพื่อจัดการกับปัญหา ขั้นตอนของการรักษารากฟันคือ ทันตแพทย์จะนำเส้นประสาทส่วนที่เสียหายและเนื้อเยื่อของหลอดเลือดที่อยู่โดยรอบ หรือเนื้อในบริเวณนั้นออกแล้วจึงอุดด้วยสารผนึกรากฟัน หากส่วนของฟันที่ถูกกรอทิ้งมีขนาดใหญ่ ทันตแพทย์อาจตัดสินใจครอบฟันซี่ที่มีปัญหา
การถอนฟันเป็นทางเลือกสุดท้าย
อีกวิธีในการรักษาฟันผุก็คือการถอนฟัน ซึ่งตามปกติจะเป็นทางเลือกสุดท้ายที่ทันตแพทย์เลือกทำ หากการทำลายเนื้อเยื่อของฟันเพิ่มโอกาสการติดเชื้อที่จะแพร่ไปสู่กระดูกคาง ในกรณีที่ฟันเสียหายในบริเวณที่เข้าถึงได้ง่าย ทันตแพทย์ของคุณอาจจะถอนฟัน โดยไม่จำเป็นต้องผ่าตัดและยาชาตามปกติ การถอนฟันจะทำให้เกิดบริเวณช่องโหว่ที่ไร้ฟันหรือช่องว่างระหว่างฟัน ซึ่งอาจจะแก้ไขได้ด้วยการใส่ฟันเทียมแบบถอดได้บางส่วน หรือรากฟันเทียม
ฟันผุหายเองได้หรือไม่
วิธีรับมือที่ดีที่สุคือการดูแลช่องปากที่ดีในทุกๆวัน ด้วยการแปรงฟันและการใช้ฟลูออไรด์ เคลือบฟัน ซึ่งยาสีฟันผสมฟูลออไรด์จะช่วยป้องกันฟันผุ ยิ่งไปกว่านั้น การใช้แปรงสีฟันไฟฟ้าก็เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้การแปรงฟันได้ผลลัพธ์ที่ดี
ค้นหาแปรงสีฟันที่เหมาะสำหรับคุณ:
แปรงสีฟันไฟฟ้า Oral-B® เหมาะสำหรับคนทุกวัยตั้งแต่วัยรุ่นจนถึงวัยผู้ใหญ่ ทันตแพทย์หลายรายแนะนำแปรงสีฟันไฟฟ้า Oral-B เพราะมีเทคโนโลยีการสั่น การหมุน และการขจัดคราบจุลินทรีย์อย่างมีประสิทธิภาพ หัวแปรงออกแบบมาพิเศษเพื่อใช้กับแปรงสีฟันไฟฟ้า อย่างเช่นหัวแปรง Oral-B CrossAction ซึ่งกำจัดคราบจุลินทรีย์บริเวณขอบเหงือกได้มากถึง 100% เมื่อเปรียบเทียบกับแปรงสีฟันธรรมดาทั่วไป
แปรงฟันนานสองนาทีวันละสองครั้ง:
ใช้เวลาอย่างน้อย 30 วินาทีในแต่ละซี่และแปรงฟันทุกวันราว 2 นาที พยายามทำความสะอาดบนผิวฟันทุกซี่
ใช้ยาสีฟันและน้ำยาบ้วนปากผสมฟลูออไรด์
ทันตแพทย์แนะนำให้ใช้ยาสีฟันสูตรผสมฟลูออไรด์ เพราะฟลูออไรด์ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าช่วยรักษาสุขภาพฟันให้แข็งแรง ลดฟันผุได้อย่างยอดเยี่ยมด้วยการเสริมความแข็งแรงให้กับเนื้อเยื่อแข็งของฟันของคุณ ยิ่งไปกว่านั้น หากกำลังเสี่ยงที่จะเกิดฟันผุ ทันตแพทย์อาจจะแนะนำให้ใช้น้ำยาบ้วนปากสูตรผสมฟลูออไรด์และไหมขัดฟันทุกวัน เพื่อป้องกันฟันผุ หรือลองขอคำปรึกษาเพิ่มเติมจากทันตแพทย์
อย่าลืมใช้ไหมขัดฟัน:
กำจัดเศษอาหารและคราบจุลินทรีย์ที่การแปรงฟันเข้าไม่ถึง
ไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจฟันปีละสองครั้ง:
ควรพบทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำความสะอาดและขจัดคราบจุลินทรีย์และหินปูนที่ติดแน่นเหล่านี้ การตรวจด้วยตาเปล่าจะเห็นปัญหาขนาดเล็กหรือนำไปสู่ปัญหาขนาดใหญ่ การเอ็กซเรย์ จะช่วยให้ปัญหาที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
