วิธีป้องกันฟันผุ
ฟันผุคือกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับความสมดุลระหว่างการสูญเสียของแร่ธาตุและการคืนแร่ธาตุในฟันเมื่อเวลาผ่านไป เพื่อต่อสู้กับกรดที่เข้ามาทำลายเนื้อฟันในทุกวัน อันเป็นผลมาจากการรับประทานอาหาร คุณสามารถป้องกันกระบวนการเกิดโพรงฟันและอาการฟันผุได้โดยร่วมมือกับทันตแพทย์ของคุณอย่างใกล้และทำตามแผนที่ทันตแพทย์แนะนำ การทานอาหารที่ดีในเวลาที่เหมาะสมในแต่ละมื้อและหลีกเลี่ยงอาหารและของว่างระหว่างมื้อก็สามารถช่วยลดความเสี่ยงได้เช่นกัน และการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์อย่างน้อยวันละสองครั้งก็เป็นขั้นตอนที่สำคัญมากในการรักษาสมดุลของ “การต่อสู้หยุดยื้อ” บนผิวฟัน และป้องกันไม่ให้กระบวนการของฟันผุพัฒนาไปเป็นโพรงฟัน มาตรวจสอบกระบวนการนี้กัน
ฟันผุคืออะไร
การก่อตัวของฟันผุหรือ "ฟันเป็นโพรง" เกี่ยวข้องกับปัจจัยหลักสามประการดังนี้:
อาหารหรือเครื่องดื่มที่คุณทาน
แบคทีเรียในคราบพลัค
สุขภาพช่องปากของคุณในปัจจุบัน
แบคทีเรียทำปฏิกิริยากับอาหารที่คุณทานเพื่อผลิตของเสียในรูปของกรด ซึ่งเป็นสาเหตุของการทำลายหรือสูญเสียแร่ธาตุบริเวณใต้ผิวฟัน การทำลายผิวฟันเช่นนี้เรียกว่าฟันผุ
มาลองคิดในมุมมองนี้กัน: ทุกครั้งที่คุณทานอาหาร กรดจะทำลายเนื้อฟัน ร่างกายของคุณจะตอบโต้ด้วยการใช้น้ำลายชะล้างเศษอาหารและกรดออกไป น้ำลายไม่เพียงแต่จะเป็นฉนวนป้องกันหรือทำให้กรดเป็นกลางเท่านั้น แต่ยังประกอบด้วยแร่ธาตุ (แคลเซียมและฟอสเฟต) ที่จะถูกสร้างขึ้นทดแทนบริเวณฟันที่สูญเสียแร่ธาตุหรือถูกกรดทำลาย กระบวนการสร้างแร่ธาตุทดแทนเช่นนี้เรียกว่ากระบวนการคืนแร่ธาตุ การทำลายและการสร้างทดแทนเช่นนี้ก็เหมือนกับการต่อสู้หยุดยื้อในช่องปากของคุณ ซึ่งเป็นวิธีการที่ร่างกายของคุณช่วยปกป้องฟันของคุณจากปัญหาที่เกิดขึ้นประจำวัน แต่เมื่อทำความเข้าใจถึงสาเหตุของโพรงฟันอย่างละเอียด และพิจารณาปัจจัยทั้งสามอย่างถี่ถ้วนแล้ว เรายังสามารถมาดูที่วิธีการอื่นๆ ในการป้องกันฟันผุได้ด้วยเช่นกัน
อาหารและเครื่องดื่ม
อาหารและเครื่องดื่มที่บริโภคเป็นระยะเวลานานระหว่างมื้ออาหารอาจทำให้เสียความสมดุลระหว่างกระบวนการคืนแร่ธาตุ/การสูญเสียแร่ธาตุ และเป็นการสนับสนุนกระบวนการที่ก่อให้เกิดฟันผุ ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารเหนียวๆ เช่น คาราเมลและลูกเกด เป็นของว่างระหว่างมื้อ เพราะจะทำให้เกิดกรดมากเกินไปจนน้ำลายไม่สามารถป้องกันหรือซ่อมแซมได้ การทานอาหารชนิดเดียวกันนี้ในมื้ออาหารจะช่วยให้บุคคลและฟันของพวกเขาเอาชนะสถานการณ์การต่อสู้หยุดยื้อในช่องปากได้
หากปล่อยให้เด็กนอนหลับไปพร้อมกับขวดนม หรือให้เด็กถือขวดนมพกติดตัวไปตลอด โดยของเหลวภายใน ไม่ว่าจะเป็นนม น้ำผลไม้ หรือเครื่องดื่มอื่นๆ ก็อาจถูกแบคทีเรียนำใช้ในการผลิตกรดได้ จึงเกิดฟันผุขึ้นได้อย่างรวดเร็ว ภาวะนี้มักเรียกว่า "ฟันผุจากขวดนม"
เพื่อช่วยป้องกันฟันผุ ให้จำกัดการบริโภคอาหารที่มีน้ำตาล อาหารเหนียว และเครื่องดื่มรสหวานระหว่างมื้ออาหาร
แบคทีเรียในคราบพลัค
ควรกำจัดคราบพลัคแบคทีเรียบนฟันด้วยการแปรงฟันอย่างน้อยวันละสองครั้งและใช้ไหมขัดฟันวันละครั้ง โดยปกติแล้วฟันที่สะอาดจะมีสุขภาพที่ดีอยู่เสมอ แบคทีเรียบางชนิดมักจะก่อให้เกิดอาการฟันผุเนื่องจากแบคทีเรียจะใช้น้ำตาลและแป้งที่คุณทานได้ดีกว่าชนิดอื่นๆ แบคทีเรียที่ชื่อว่า "สเตร็พโตคอคคัส มิวแทนส์" และ "แลคโตบาซิลลัส" เป็นสองแบคทีเรียตัวร้าย เราทุกคนมีแบคทีเรียประเภทนี้อยู่ในปากจำนวนเล็กน้อย แต่บางครั้งอาจมีมากขึ้น ในกรณีนั้นคุณจะมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดฟันผุหรือมีแนวโน้มที่จะแพ้การต่อสู้หยุดยื้อในช่องปาก ทีมดูแลฟันของคุณอาจใช้ตัวอย่างน้ำลายของคุณเพื่อวัดระดับแบคทีเรียเหล่านี้
สุขภาพช่องปากของคุณในปัจจุบัน
ปัจจัยหลักประการที่สาม ที่ก่อให้เกิดฟันผุก็คือฟันและปากของคุณ ซึ่งรวมถึงทุกองค์ประกอบตั้งแต่รูปทรงฟัน การขึ้นของฟัน และตำแหน่งของฟัน ไปจนถึงน้ำลาย การดูแลรักษาฟัน และนิสัยด้านสุขภาพช่องปาก น้ำลายของคุณมีความสำคัญมากในหลายๆ ด้าน รวมถึงการช่วยชะลอการสูญเสียแร่ธาตุจากฟันและแทนที่ในกระบวนการคืนแร่ธาตุ แต่บางครั้งสภาวะหรือยาบางอย่างอาจทำให้ปริมาณและชนิดของน้ำลายในปากเปลี่ยนแปลงไป ส่งผลให้กระบวนการฟันผุพัฒนาไปจนเกิดโพรงฟัน หรือฟันผุได้
วิธีช่วยป้องกันฟันผุ
ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์: หนึ่งในวิธีการที่ดีที่สุดเพื่อป้องกันการสูญเสียแร่ธาตุจากฟันหรือการลดลงของแร่ธาตุในฟัน และช่วยในกระบวนการทดแทนหรือคืนแร่ธาตุสู่ฟันก็คือ การใช้ยาสีฟันที่ผสมฟลูออไรด์ การใช้ในปริมาณเล็กน้อยในทุกๆ วันจะช่วยปรับสถานการณ์การต่อสู้หยุดยื้อให้อยู่ข้างคุณได้ งานศึกษาด้านวิทยาศาสตร์หลายชิ้นที่ทำต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานมีบทพิสูจน์เรื่องนี้ นี่คือหนึ่งในวิธีที่ป้องกันฟันผุที่ได้ผลมากที่สุด ความก้าวหน้าใหม่ล่าสุดในเทคโนโลยียาสีฟันช่วยให้เราป้องกันได้ดีกว่าเดิม โดยการรวมส่วนประกอบที่ต้านเชื้อแบคทีเรีย เช่น ดีบุกในสแตนนัสฟลูออไรด์
สารเคลือบ: ร่องลึกและหลุมในฟันบางซี่ เช่น ฟันกราม อาจกลายเป็นจุดที่ทำให้ฟันผุ วิธีการหนึ่งที่จะป้องกันฟันผุ ก็คือการให้ทีมดูแลฟันเคลือบวัสดุคล้ายพลาสติกที่เรียกว่า สารเคลือบหลุมร่องฟันและรอยแยกบนบริเวณเหล่านั้น เมื่อสารเคลือบแข็งตัว ก็จะทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันผิวหน้าฟันจากคราบพลัคและกรด
การเสริมฟลูออไรด์: ฟลูออไรด์มีบทบาทสำคัญอย่างมากในการป้องกันฟันผุ การเติมฟลูออไรด์ในน้ำดื่มหรือบ้วนปากด้วยน้ำยาผสมฟลูออไรด์ในกิจวัตรการดูแลช่องปากของคุณจะสามารถช่วยป้องกันฟันผุและกำจัดแบคทีเรียได้ การเสริมฟลูออไรด์ก็สามารถทำได้ และยังช่วยรักษาช่องปากของคุณให้สะอาดและแข็งแรง
